Het is officiëel: Ik mag een jaar lang Staatssecretaris van de Vrede
zijn onder Minister van Vrede Jorgen Raymann.
Het is een grote eer om door IKV Pax Christi gevraagd te zijn voor deze
functie. Er zitten maar weinig componisten in de politiek.
Behalve een enkele toneelspeler is er weinig artistieke activiteit op
het binnenhof. Politiek is immers een zaak van de rede, van heldere analyse en
snoeiharde maatregelen.
Maar hoe rationeel is dat allemaal?
Niemand zal ontkennen dat emoties een rol spelen in Den Haag. Onder een
vernistje van objectiviteit is het toch vooral ons gevoel dat onze handeling
bepaalt.
Vrede en conflict zijn ook geen rationele zaken. Er wordt heel wat over
vergaderd, er zijn rapporten en analyses, maar redelijkheid staat vaak
machteloos tegenover irrationele krachten die conflicten op doen spelen. Ik wil
het sterker uitdrukken: Als we logisch na zouden denken zou niemand aan een
conflict beginnen. Pas als je beeld vertroebelt, als het grotere plaatje uit
het zicht verdwijnt, kun je je overgeven aan conflict.
Ook ik ben het grote plaatje soms kwijt.
Ik heb geen idee wat de grondstoffen van mijn mobieltje teweeg brengen
waar ze gewonnen worden. Ik heb geen idee wat er precies gebeurt in Colombia in
de steenkoolmijnen.
Als staatssecretaris van de Vrede zal ik geen betoog houden over de
exacte oorzaken van conflict en onrecht dat zich afspeelt in Colombia, in
Palestina, Syrië en evengoed in Nederland.
De informatie is er. Kranten doen goed werk. Lees het en je weet het.
Maar voel je het ook?
Voel je iets, zodra je electriciteit gebruikt van steenkool uit
Colombia? Merk je het, als je goud of een mobieltje aanschaft met bepaalde
zeldzame metalen dat met de opbrengst daarvan burgeroorlogen in Centraal Afrika
worden betaald? En dat je, zodra je fruit uit Israel koopt kans loopt daarmee
direct de bezetting van de Palestijnse gebieden te steunen?
We zijn allen medeplichtig, maar voelen het niet.
Mijn beleid als staatssecretaris van de Vrede kan ik samenvatten in één
woord: contact. Door verbintenis en contact onstaat betrokkenheid en alleen
vanuit betrokkenheid kun je iets voelen. Pas als je het voelt kun je handelen.
Mijn doel is zoveel mogelijk mensen tot handelen aan te zetten.
Als een internationale ondernemer heb ik de laatste jaren projecten
opgezet in Cyprus, Israel, Syrië en de Palestijnse gebieden.
Met Vrede hield ik me niet bezig.
Vrede is een natuurlijk resultaat als er begrip en respect heerst
tussen mensen. En begrip krijg je alleen door contact.
Als componist kwam ik niet om noodhulp te verrichten. Ik kwam niet om
zaken te doen of een diplomatiek lesje te leren. Ik kwam evenzeer om iets te
halen als te brengen.
Muziek is niet slechts een kwestie van geluid maken, maar vooral van
luisteren en reageren op elkaar. De openheid en betrokkenheid die muziek
vereist is een perfect instrument om conflicten mee aan te pakken.
Muziek zoekt samenhang zonder persoonlijke verschillen te onderdrukken.
Je moét jezelf zijn in muziek. Zo kan een oprechte verbintenis ontstaan.
Ik wil mensen verleiden om door middel van muziek een persoonlijke
connectie met een conflictsituatie aan te gaan.
Ik wil iedereen, dus ook niet-musici aansporen om betrokken te raken
bij muzikale projecten met als doel om verbintenissen te scheppen op gevoelsgebied.
Musici doen vaak geweldig goed werk om mensen na of voor een conflict
te verbinden. Nu is het tijd dat een breed publiek zich met die musici kan
verbinden.
Als Staatssecretaris van Vrede ga ik tijdens de Vredesweek op bezoek
bij een aantal Ambassades van Vrede. Een Ambassade van Vrede is een stukje
vrede in een harde samenleving, het is iets dat we echt kunnen realiseren
samen.
Ik zal daar met de aanwezigen verder werken aan concrete mogelijkheden
tot het scheppen van muzikaal contact. Practische methoden om doormiddel van
schoonheid en verwondering duurzame connecties te scheppen.
Ook politici, zakenlui en journalisten met haast zijn van harte welkom
om uit de snelle en oppervlakkige dagelijkse informatiestroom te stappen en via
muziek onze medeplichtigheid aan conflict om te zetten in medeplichtigheid aan
vrede.